Een heel bijzondere afscheidsviering mocht ik een jaar geleden in Heiloo begeleiden.
De familie had voor vrouw en moeder de bijzondere Zachte Kist gekozen, Een omhulsel van vilt, hooi en stro, dat werd dicht geregen met een schapenwollen lint. De twee zonen regen de cocon dicht en symboliseerden daarmee dat zij het aardse leven van hun moeder afsloten, in verwachting van een nieuw leven.
Hier was over nagedacht.
Zo was er ook nagedacht over de plaats van de afscheidsviering.
Eerst leek het een idee om afscheid te nemen in het tuinhuis achter de woning. Een ruimte voor muziek en meditatie – maar ook de plaats waar de gestorvene tijdens haar ziekbed veel had doorgebracht en nu was opgebaard bij de open haard. Maar deze ruimte zou toch te klein zijn voor alle belangstellenden.
Daarom was het een mooie gedachte om de afscheidsviering te houden in een restaurant waar de echtgenoot een aantal jaren eerder het afscheid van zijn “werkzaam” leven had gevierd. Daar hadden zij ook samen menig gezellig uurtje doorgebracht, het restaurant midden in de duinen van Egmond-Binnen.
Contact met de “uitbater” en uitleg van onze plannen leidden tot een respectvolle acceptatie.
Het restaurant zou voor de tijd van de afscheidsviering voor anderen zijn gesloten.
Bij aankomst op de dag van het afscheid zetten wij de gestorvene in de Zachte Kist in het midden van de ruimte, zodat zij voor het laatst in ons midden zou zijn. Op de achtergrond klonk muziek van Erik Satie, die de familie zo bewonderde en die de overledene zo vaak op de vleugel had gespeeld voor haar echtgenoot als publiek.
Hier knapperde ook het haardvuur en verspreidde een aangename warmte.
Nadat iedereen een plaats had gevonden, heette ik de aanwezigen welkom en volgden enkele sprekers en mooie toepasselijke muziek.
Voor de kleinkinderen van mevrouw was ook een belangrijk stukje van het afscheid gereserveerd. Zij mochten bellen blazen terwijl ik het verhaal vertelde van de Bellenblaasbrievenbus in de hemel. Hierin vertelde ik hoe Winnie de Pooh en Teigertje er iets op gevonden hadden om toch nog met oma te praten en haar lieve kusjes te geven.
Zo konden de kinderen aan de volwassenen laten zien dat oma niet helemaal weg is, maar een nieuw avontuur tegemoet ging.
Vol enthousiasme bliezen de kleinkinderen de bellen naar het zachte omhulsel van oma.
Aan het eind van de afscheidsviering werden de aanwezigen uitgenodigd voor een broodje en een kopje koffie of thee, een laatste maaltijdviering.
De meeste mensen stonden op en gingen naar de koffietafel aan de zijkant, sommigen bleven zitten in gesprek, anderen kwamen bij de cocon staan en bewonderden het mooie omhulsel. Ik werd er helemaal warm van: mooi zoals de mensen zonder angst het mooie omhulsels van de gestorvene aanraakten, de kinderen eromheen speelden en de hond ernaast lag – alles was heel huiselijk.
Er werd gevoeld en er kwamen veel vragen.
Kan dat zo maar, niet eens een kist ???
Ja, dat kan !
Even voor de duidelijkheid, de wet van de lijkbezorging is hier aardig vrij in:
de enige beperking is, dat het lichaam van de overledene helemaal bedekt moet zijn,
en het omhulsel van natuurlijke materialen is..
En dan is dit natuurlijk een heel mooi omhulling voor de overledene,
Zacht, natuurlijk, vriendelijk en symbolisch te sluiten met een wollen lint.
Nadat iedereen herinneringen met elkaar had gedeeld, in het herinneringsboek had geschreven en afscheid van mevrouw had genomen bleef ik alleen met de familie.
Samen begeleiden wij mevrouw naar het crematorium waar wij boven op de berg afscheid namen. Tegelijk met het vertrek van de rouwauto lieten de kleinkinderen met hun ouders en opa ballonnen op.
Terwijl de rouwauto uit het zicht verdween keken wij de luchtballonnen na die elk hun eigen weg zochten en vonden naar de hemel. Zo verdween zij ongezien.
Deze afscheidsviering zal ik niet gauw vergeten.
Zo eenvoudig en toch zo bijzonder.
Zoals deze bijzondere, spirituele, warme en betrokken vrouw heeft geleefd,
zo hebben haar echtgenoot en kinderen, vrienden en bekenden haar afscheid gevierd.
Warm, betrokken en gastvrij.