Column: De kartonnen doos

Ien was overleden en de twee zusjes Sas en Sjel vroegen mij om over het afscheid van hun moeder te komen praten. Dat Ien een bijzondere vrouw was, werd mij meteen duidelijk toen ik haar huis binnenkwam. Vrolijk gekleurd en eigentijds anders dan anders was de sfeer van deze bijna tachtigjarige dame. En zo was ook haar leven geweest, naar bleek in de gesprekken: Altijd vooruitstrevend, eigenwijs en bijzonder. Dat deze vrouw in een gewone houten kist zou komen te liggen was bijna onvoorstelbaar……

En wat bleek? Sjel had al op internet informatie gevonden over de dooskist: eentje van karton. Ien was immers altijd bezig geweest met het milieu. Nadeel van de kartonnen grafkist is echter dat het nogal op een verhuisdoos lijkt. Je gaat dan wel naar een andere bestemming, maar de dochters vonden dat dit toch in stijl moest gebeuren. Dus werd besloten om de kartonnen doos met stof te bekleden en eventueel te beschilderen.

In die dagen raakte ik ‘toevallig’ met een collega aan de praat over de kartonnen grafkist. En wat bleek: in het crematorium waar wij enkele dagen later naar toe zouden gaan, was deze milieuvriendelijke grafkist nou nèt verboden. Natuurlijk was ik hierover, vriendelijk gezegd, ‘not amused’. De reden van weigering bleek overigens zeer terecht, maar toch moest er snel een oplossing worden gevonden. Volgens de crematoriumbeheerder moest er een andere kist komen of moest Ien later in een andere kist worden overgelegd. Het eerste was geen optie want Sjel was al druk aan het bekleden. Dus moest er een mooie, vloeiende oplossing voor de tweede optie gevonden worden. Mijn motto: ‘problemen zijn er om opgelost te worden’, zette mijn hersencellen in gang.

Een oplossing was gelukkig gauw gevonden.  Ik bedacht om een houten plank te maken die precies in de bodem van de kartonnen doos zou passen en daar touwen aan te maken. Dan konden wij Ien in de ovenruimte uit de kartonnen kist tillen en overleggen in de andere. Een volgende optie was om de zijkanten van de kartonnen doos met een stanleymes open te snijden en Ien zo over te leggen. Die ochtend besprak ik met de dochters het probleem en de mogelijke oplossingen.. Zoals ik al had verwacht, waren ook zij ‘not amused’ maar pakten de oplossing meteen op. Sjel werkte nog even verder en maakte van de ‘rook’gordijnen van Ien een prachtig doek aan een plaat, waar wij Ien op de één na laatste dag inwikkelden voor dat wij haar in de dooskist overlegden. Het doek werd gesloten met twee mooie strikken. ‘Ien leek wel een kadootje’, merkte iemand lachend, maar met tranen in de ogen, op. Zoals altijd in deze dagen liggen lach en traan heel dicht bij elkaar. Tevreden keken de zussen naar Ien in haar laatste huisje. Kleindochter Jolijn had met stempeltechniek lief madeliefjes op de stof gedrukt en was daardoor helemaal betrokken bij het afscheid van oma. Samen met Roosmarijn hadden zij oma ook nog opgemaakt. Fijn dat iedereen, inclusief de partners, nu zo dicht bij elkaar waren. Werken aan het afscheid verbindt de familie; er zijn veel mooie momenten samen.

Besloten werd dat oma door de kleinkinderen met mijn auto naar het crematorium zou worden gebracht. Er mocht beslist geen ‘lijkauto’ komen.  Het was wel even lachen toen kleinzoon Nick, getooid met hanenkam, de auto instapte. Hier moest zelfs nog even een foto van worden gemaakt. Niemand zou oma veiliger weg kunnen brengen dan haar Nick, daar was iedereen van overtuigd. Na de afscheidsviering gingen alleen Sjel en Sas met Ien mee naar de ovenruimte, waar de dooskist werd opengesneden en de zussen voor de tweede keer afscheid namen van Ien. Ze vertelden dat het goed voelde. Dat was immers altijd haar laatste zin geweest, als zij bij Ien vandaan gingen: ‘toe, blijf nog even…..’ Ook deze keer had Ien er nog even een paar ogenblikken bij gesnoept.

In een ander crematorium waren er over de dooskist geen problemen geweest. Ik ben ervan overtuigd, dat Ien ons hierheen heeft gedirigeerd, om een ‘tweede’ afscheid af te dwingen….

Geplaatst op: 20 april 2010