In liefde loslaten.
Geplaatst op 12 april 2014
Ik lag nog maar enkele uren in bed, toen de telefoon ging. Als bij mij zo vroeg in de ochtend, of midden in de nacht de telefoon gaat, weet ik dat er iemand overleden is.
Het is altijd spannend om, zo midden in de nacht of in de vroege ochtend, bij een vreemde familie binnen te komen. Je weet niet wat je kan verwachten, wat er gebeurd is, hoe de familie is …
Ik werd ontvangen door Saskia, echtgenote van Martin. In ons eerste gesprek vertelde Saskia dat Martin aan asbestkanker overleden was. Vreselijk als je hoort dat hij nooit met asbest gewerkt heeft.
….Gewoon domme pech.
Martin was hoofd van een basisschool en er zouden veel mensen thuis afscheid komen nemen. Wij bespraken hoe wij dit vorm konden geven en al snel werd het buitenterras achter in de tuin als afscheidsplek voor het condoleancebezoek gekozen. Samen met opa en de kinderen toverden wij in enkele uren het rommelige hoekje om in een prachtige ruimte voor Martin. Opa vond een plek voor het mooie familieportret op het strand en in deze sfeer werden ook alle bloemen, kaarsen en herinneringen neergezet. Vlak voor de condoleance droegen Saskia en de kinderen Martin in zijn mooie rieten bedje naar het prieeltje. Wij stonden betoverd te kijken hoe bijzonder en toegankelijk Martin daar buiten in de natuur lag, beschermd door het prieeltje, maar voor je gevoel helemaal vrij. Iedereen die naar het afscheid kwam verbaasde zich over hoe mooi het was.
Op de tweede condoleancedag werd de stoere kist, welke Jop samen met een timmerman gemaakt had, naast Martin gezet. Jop stond trots naast zijn vader en vertelde iedereen hoe hij alles gemaakt had. Martin zou trots geweest zijn op zijn jongste zoon. Wat een kanjer, om in deze trieste tijd van rouw deze prestatie te leveren. Wij wisten dat het onderdeel van Jops verwerking was. Iedereen verwerkt het verlies op zijn eigen manier.
Saskia en haar kinderen, Femke, Jurjen en Jop, bijgestaan door vriendin Judith waren bedroefd, maar ook opgelucht dat aan een lange lijdensweg een einde gekomen was.
Zij behoorden tot de Pinkstergemeente en hadden veel steun aan hun geloof. In de kerk van deze gemeente zou dan ook het afscheid plaatsvinden. Ik was er nog nooit geweest en vroeg hoe een afscheid eruit gaat zien. Opgetogen vertelde Saskia: “Zoals wij het willen !”
Daar hou ik natuurlijk van, ik respecteer elk geloof, maar vindt het altijd mooi als de mensen zelf kunnen kiezen hoe zij het afscheid van hun dierbare vorm kunnen geven.
Op de dag van afscheid reed Jurjen, bijgestaan door Jop, zijn vader naar de kerk. Hier was het een heen en weer lopen van honderden mensen en de familie trok zich nog even terug in een zijkamertje. Op een teken van Roel, die de dienst leidde, droegen de zonen en vrienden Martin de kerk binnen. Er volgde een meeslepende dienst. Ik kon haast niet stilstaan bij de liederen die ik uit volle borst meezong. Voorzichtig deinde ik mee. Ik keek om me heen en zag mensen, helemaal uit hun hart, meezongen. Sommigen heften hun handen ten hemel en verloren zich in dit ogenblik van samenhorigheid. Het enthousiasme van de aanwezigen sleepte mij mee in een wereld die mij niet bekend was. Saskia had mij al verteld dat het anders was, dat zij zich helemaal thuis voelde in deze kerk, maar dat het ook voor een buitenstander zo fijn zou voelen had ik niet verwacht.
Ik vergat haast waarom ik hier was – natuurlijk om Martin en zijn familie bij hun laatste afscheid te begeleiden.
Wij vervolgden onze weg naar de begraafplaats. Goede vriendin Clementine ontving ons hier, spelend op een trekzak. Ook hier droegen de jongens en vrienden Martin op hun schouders, hoog boven alles uit. Bij het graf lieten de mannen Martin zacht met touwen naar zijn laatste rustplaats dalen. Weer was een zware taak gedaan.
Iedereen verliet deze het graf van Martin om bij restaurant In’t Groen op het leven van Martin te toosten. De sfeer was ontspannen, iedereen wist dat het sterven van Martin onomkeerbaar was. Samen hadden zij Martin het mooiste afscheid gegeven. Saskia was ervan overtuigd dat het geen afscheid voor altijd zou zijn, zij zouden elkaar in liefde terugzien.
Ik was geroerd …., verdrietig, maar vol overgave had zij Martin in liefde losgelaten.
Zoals Martin altijd zei: “Het komt goed.”