Paniek klonk in de stem: Pa was in zijn slaap overleden, of ik snel kon komen.
De droomdood van iedereen. Maar geloof mij en vraag het aan deze familie, voor de nabestaanden is dit een nachtmerrie.
Er heerste dan ook verslagenheid en intens verdriet: Vragen, heel veel vragen. Maar geen antwoorden. Hartaanval? Adrie’s hart was gewoon gestopt met kloppen. Hoe kon dat??……..
Binnen een uur was het huis gevuld met familie en vrienden, van alle kanten kwam hulp. Als een deken van liefde omhulde het de familie. Koffie, broodjes, soep. Liefde, warmte. Er moest in korte tijd ook zo veel geregeld worden: opbaring, kaart, vervoer, kerk, crematorium…
Bij het maken van de kaart opperde ik om misschien aan een persoonlijke foto van Adrie te denken. Binnen een minuut haalde Sjacco, de zoon van Adrie, een ingelijste foto van de muur: Er was maar een foto mogelijk: Adrie naast zijn trots, zijn vrachtauto!
Uiteraard hebben wij deze foto op de voorkant van de kaart gebruikt.
“Het is een prachtige foto” zei de drukker, “jammer dat er een man voorstaat”.
“Moet ik die fotoshoppen?”
Nee, natuurlijk niet, dat was Adrie, trotse eigenaar van die vrachtwagen. De vrachtwagen zou alle dagen van het afscheid een belangrijke rol spelen.
Een volgend aandachtspunt voor het afscheid betrof het regelen van het rouwvervoer: Een zwarte rouwauto, een witte, of toch liever een grijze? In de hoek van de kamer hoorde ik de broer van Adrie de magische zin mompelen:
“Het liefst zou ik hem met zijn eigen vrachtauto brengen.”
“Dan doen wij dit toch”, zei ik.
Maar kan dat dan? Verbaasd keek iedereen op. Ja natuurlijk kan dat, gelukkig is de wet hierin heel vrij.
En eigenlijk kon niemand zich bij Adrie een prachtige Amerikaanse rouwauto voorstellen.
Ik opperde om wel vlaggen ter herkenning van rouwvervoer aan de auto te maken.
Adrie’s zus, de naaister in de familie, nam dankbaar deze taak op zich.
Daarna ging het over de opbaring. Want waar baar je een man op die zo van zijn bedrijf houdt? Eigenlijk was dit geen vraag. De familie koos er heel onorthodox voor om Adrie in zijn garage naast zijn geliefde vrachtwagen op te baren. Iedereen hielp mee om de grote garage schoon te maken en aan te kleden voor de opbaring. Alles waar Adrie zo van hield werd erbij gehaald: het grote bord van Lamoraal, de fanfare, heel veel foto’s uit het leven van Adrie.
Uit de radio van zijn oldtimer klonk de vrolijke muziek van Lamoraal . Adrie stond tussen een zee van bloemen in een stoere kist op schragen naast zijn grote vrachtauto. Zijn broer liet mij trots de constructie zien waarmee zij Adrie zouden vervoeren. In de laadruimte hadden zij een raamwerk gemaakt, zodat Adrie veilig vervoerd kon worden. Het bleek op schouderhoogte te zijn, dus werd meteen besloten om Adrie geschouderd de kerk binnen te dragen.
Hoewel het natuurlijk heel triest was dat Adrie zo plotseling en veel te jong overleden was, zag ik de familie heel trots en tevreden tijdens de condoleance in zijn garage tussen de mensen lopen. Adrie’s zus vertelde mij na de condoleance dat iemand de foto’s bekeek en zoekend rondkeek:
Waar is Adrie eigenlijk?
“Draai je om, je staat naast hem”, was haar antwoord.
Familie en vrienden traden zo de wereld van Adrie binnen, dat zij bijna niet doorhadden, dat hij er in zijn laatste huisje heel gewoon bij stond.
Het gaf de familie een goed gevoel om te zien, dat zo veel mensen afscheid namen en hoe natuurlijk iedereen zich in de garage – toch geen voor de hand liggende opbaringsruimte – bewoog. Niemand vond het gek of ongepast. Dit was helemaal Adrie! En daarom was het goed.
Voor mij werd het nog even spannend, toen ik voor de vrachtauto uit naar de kerk liep. Natuurlijk had Adrie’s broer mij verzekerd dat hij langzaam zou rijden, maar toch. Het ronken van zo’n zware motor op twee tot drie meter afstand achter me liet mijn hart wel sneller kloppen.
De volgende dag was ik er al aan gewend en deed ik Adrie lopend voor de auto helemaal tot de dorpsgrens uitgeleide uit zijn geliefde Egmond.
Het verdriet was er niet minder om, maar het voelde voor de familie goed, om alles in de geest van Adrie gedaan te hebben. Iedereen heeft zijn deel bijgedragen.
Als je zo betrokken mee werkt aan het afscheid maak je ondanks alle verdriet een goed begin aan de rouwverwerking,
en zal je – zo hoop ik uit heel mijn hart – je weg in het leven zonder je geliefde weer vinden.