Op één van de laatste dagen van het oude jaar belde Babette mij.
Babette was stervende en vroeg of ik langs wilde komen om haar afscheid te bespreken. Omdat ik niet kon inschatten hoe snel Babette mijn hulp nodig had, opperde ik om in het nieuwe jaar te komen, maar zij was heel duidelijk: NU! Dus pakte
ik mijn tas en reed naar Haarlemmerliede om Babette, Jan, en hun dochters, Maaike van zeven en Manoe van drie jaar te ontmoeten. Voor Jan was het allemaal wat onwennig. Hoewel hij al met vrienden een bouwtekening voor de kist voor Babette gemaakt had en zij al samen over het naderende afscheid hadden gesproken, was het toch wel vreemd om mij te ontmoeten. Met mij kwam de dood wel heel dichtbij.
Ik ontmoette een prachtige vrouw. Babette was danseres, maar nu aan bed gekluisterd door haar ernstige ziekte; haar benen waren haar benen niet meer. Mij schoot door het hoofd: de vlinder is vleugellam….
Om haar heen zag ik veel foto’s van een dansende Babette, foto’s die vrijheid en vooral liefde uitstraalden. Op dit soort ogenblikken is het leven niet eerlijk en toen ik het woord ‘afscheidsviering’ uitsprak, werd Jan niet blij. ‘Afscheidsviering’, dat vond hij toch wel een vervelend woord als wij het over het afscheid van zijn geliefde hadden.
Babette’s ogen daarentegen begonnen te stralen: “Afscheidsviering, ja, dat lijkt mij wel wat.“ Zij had immers een kleurrijk leven gehad en met haar 42 jaar had zij naar haar gevoel wel drie levens geleefd.
Op oudejaarsochtend, midden in onze voorbereidingen voor oudejaarsnacht, belde Jan:
Babette was overleden. Ik spoedde mij naar Haarlemmerliede waar ik samen met twee vriendinnen van Babette haar voor de laatste keer verzorgde.
Toen ik die avond net voor 12.00 thuis kwam, was oud jaar niet meer het onbevangen oudjaar van al die jaren ervoor. Babette was net overleden en hoewel ik haar enkele dagen geleden nog niet kende, had zij in die enkele uren dat ik haar mocht ontmoeten, enorme indruk op mij gemaakt. Samen met mijn gezin lieten wij bij het aanbreken van het nieuwe jaar een herinneringsballon op voor Babette. In gedachten wenste ik haar een goede reis en haar familie veel kracht voor de tijd die komen ging.
De volgende dagen zaten vol voorbereidingen. Ik ging met Jan naar de bloemist, naar het schooltje van Maaike, naar het pittoreske kerkje vlak bij hun dorp en naar de begraafplaats. Elke stap werd goed doordacht en doorgesproken. En Jan zorgde er zelfs voor dat de beheerder van de begraafplaats niet in een pak, maar in een gewone jas zou komen.
Voor de afscheidsviering had iedereen een kaars meegenomen en zette die op Babette’s kist. Deze was door vrienden gebouwd en met hulp van Maaike en Manoe beschilderd. In een zee van licht vierden wij in ongedwongen sfeer het leven van Babette. Na de viering reed Jan Babette in hun eigen auto naar de begraafplaats. Hoe zwaar ook, om beurten droegen vrienden en familie, aangetrokken door vioolspel, Babette naar haar graf. Alle kinderen keken vol ontzag naar hoe diep de kuil was, waar Babette werd ingebed. Jan ging op de grote hoop zand naast het graf zitten en vertelde het verhaal van Papillia, de rups die niet verder kon leven en een vlinder werd.
“Zo,” zei Jan aan het slot, “en nu gaan wij Babette begraven. Helpen jullie allemaal mee?” Bijna iedereen wilde Babette wel met enkele of veel scheppen zand toedekken, ook de kinderen. Toen het graf helemaal dicht was, stopte iedereen bloembollen en zaadjes in de grond. Daaroverheen werden de bloemen gelegd en heel veel vlinders op een stokje ertussen gestoken. Babette was, met heel veel liefde, echt begraven.
Het is niet leuk om je geliefde, je moeder, zo vroeg te moeten begraven maar het helpt als je echt bij alles betrokken bent en weet wat er gaat gebeuren. Mij blijft bij wat Jan thuis na de begrafenis tegen mij zei: “Dank je wel, Gijsje, wij waren een goede tandem.” Daar gaat het om. Jan aan het stuur. Ik volgde de weg die hij insloeg, gaf hem af en toe kracht op zijn pedalen en stuurde misschien iets bij. Het is zijn weg; hij gaat samen met Manoe en Maaike verder …… verder, met Babette in hun hart.