Het laatste tuintje van Clasien
Ik zag Clasien voor het eerst op een foto. Haar man Willem liet mij die enkele weken voor haar overlijden zien. Ik was geroerd. Ik zag een sprookjeswezen tussen reusachtige bloemen in een haast onwerkelijk licht. De foto was jarengeleden gemaakt. Willem vertelde dat zijn vrouw veel te vroeg ziek werd en nu al jarenlang in een verzorgingshuis verbleef. Meer en meer moest hij de laatste jaren afscheid van haar nemen……
Het verhaal uit mijn jeugd van de twee koningskinderen drong zich aan mij op:
de twee koningskinderen die niet naar elkaar konden komen
…. want de zee tussen hen was veel te diep…
De ziekte van Clasien had Willem en zijn lief meer en meer uit elkanders armen gehaald. Lichamelijk konden zij elkaar nog aanraken. Maar gevoelsmatig werd de zee – de kloof – tussen hen dieper en dieper. De donkere golven van vergetelheid dreven hen uit elkaar en liet Clasien steeds eenzamer aan de oever staan. En Willem en hun kinderen …eenzaam aan de andere kant. Verlamd en met lede ogen moesten zij Clasien laten gaan, tot zij uiteindelijk haar rust mocht vinden.
Na het overlijden van zijn grote liefde wilde Willem niets liever dan zijn ‘meissie’ snel naar huis te halen. Vervoer naar huis kon heel traditioneel in een rouwauto gebeuren, maar Willem zag daar niets in. Hij en Clasien hielden niet van uiterlijk vertoon. Het leek Willem niet handig om Clasien in zijn eigen kampeerauto te vervoeren; dat zou zo’n ophef geven bij het verzorghuis. En zo koos hij ervoor om Clasien samen in mijn auto op te halen. Wij legden Clasien op een rieten baar en bedekten haar met een mooie doek. Verdrietig, maar ook vol trots zat Willem naast haar: hij haalde zijn Clasien eindelijk weer naar huis.
Thuis legden wij een bloemetjeskussen onder haar hoofd met een bloemetjesovertrek over haar heen. Boven Clasien hingen wij een klamboe, die haar een beetje privacy bood die de sfeer bijna sprookjesachtig maakte. In de loop van de volgende dagen groeide de bloemenzee rondom Clasien; iedereen wist natuurlijk hoeveel Clasien van haar tuintje en van de natuur hield. Zo lag Clasien enkele dagen prachtig te midden van haar eigen tuintje en kregen Willem en de kinderen de kans om in hun eigen tijd afscheid van haar te nemen. Op een van de laatste dagen merkte Willem op: moet er dan geen kist komen?
Nu ben ik meestal niet zo snel met het in de kist leggen van overledenen.
In mijn optie is het beter om kleine stapjes te zetten, als iemand op bed of op een baar ligt. Gun hem of haar nog even rust. Het laatste huisje kan altijd nog op de vierde of vijfde dag na overlijden komen.
Ineens ontschoot mij de vraag: “Wil je Clasien niet liever in haar tuintje laten liggen, Willem?”
Ik zag het helemaal voor mij, een rieten dakje met bloemen en mos boven Clasien. Willem pakte dit idee meteen op, ja, hij vond het wel heel symbolisch, zijn Clasien in haar laatste tuintje. Na wat brainstormen over hoe en waar, bleek dat Margit, de dochter van Clasien bij een groot tuinbedrijf werkte. Daar waren ze vast creatief genoeg om een deksel over de rieten baar te maken, zodat het laatste huisje toch het uiterlijk van een kist kreeg, een huisje met een dakterras. Margit was meteen enthousiast en belde haar collega’s. Ik gaf haar een rieten baar voor de maten mee en wij lieten ons verrassen.
Heel ontroerd zagen wij op de dag van de uitvaart het prachtige laatste huisje van Clasien. Haar laatste tuintje was prachtig: helemaal bedekt met mos, klimop, bloemetjes, vogeltjes, vlinders, bijtjes en een prachtig gevlochten hartje. Het kon eigenlijk niet mooier! Toch zorgde even later de komst van vijftien oldtimer vrachtauto’s bij menig aanwezige nog voor een extra traan van ontroering. Willem bracht Clasien in hun eigen camper naar het crematorium in Schagen.
Veel van zijn vrienden van de oldtimerclub, waarmee zij zo menig tochtje hadden gemaakt , begeleidden hen in hun prachtige auto’s. Zoals altijd, liep ik als eerbetoon aan de overledene voor de auto de straat uit, waarna ik mij een beetje onwennig in de grote auto hees. Alles was zo eenvoudig en toch zo Clasien en Willem. Zelden ontroerde mij een tocht naar het crematorium zo als deze rit met Willem en Clasien in hun eigen vakantiehuisje. Ik voelde het: het was goed zo. Ondanks het verdriet om het verlies van zijn lief had Willem alles gedaan om Clasien het afscheid te geven wat haar toekwam: eenvoudig, eerbiedig en liefdevol.
Het laatste tuintje van Clasien