Wij roepen mensen altijd op om hun uitvaart voor te bespreken, zodat hun familie later niet met onzekerheden achterblijft. Ook Bettina had dit gedaan. Maar … zoals voor de hele wereld doemde er ook rond háár overlijden het CORONA-virus op, ook voor de familie van Bettina vormden zich donkere virus-wolken.
In plaats van de 250 genodigden mochten er bij het afscheid maar 30 mensen aanwezig zijn.
Wat een teleurstelling. Toch herpakte deze sterke familie zich snel en bedacht creatieve alternatieven. Zo werd iedereen uitgenodigd om langs de route van de rouwbus te gaan staan. En zo gebeurde: meer dan 250 mensen bewezen hier op de boulevard van Egmond aan Zee – al klappend – Bettina de laatste eer. Dit gebaar van zichtbare verbondenheid zal de familie zeker hebben getroost. Al was hun ‘huidhonger’ niet gestild, door het gemis van hartstochtelijke omhelzingen, knuffels en een liefdevolle hand op hun schouder, maar het zien van al die mensen ontroerde hen en vervulde hen met liefde.
Dit soort moeilijke en buitengewone situaties nodigen uit om creatief om te gaan met alles wat er nog wel mogelijk is. Waarom niet het afscheid thuis in de vertrouwde omgeving laten plaatsvinden? Iedereen voelt zich daar prettig. Je kunt de fotoboeken erbij halen en over de herinneringen praten die de foto’s oproepen. De mooie muziek draaien, waar de overledene van hield of zelf muziek maken. Mooie rituelen, zoals het lintenritueel, kaarsen aansteken en een mooi versierde huiskamer maken een huiskamerafscheid onvergetelijk. En – heel belangrijk – er is geen tijdsdruk. Om mensen op het ogenblik van het afscheid toch te betrekken, zou je iedereen kunnen vragen om op het uur van het afscheid een kaarsje bij de foto van de overledene aan te steken en in gedachten bij de overledene en zijn familie te zijn. Ook kunnen zij naar een live-stream kijken, die vanuit de afscheidslocatie uitgezonden wordt. Weten, dat er zoveel mensen op dit ogenblik met je meeleven, zal zeker troostend zijn voor de familie en hen kracht geven. En als je toch heel veel mensen uit had willen nodigen, dan kan een herinneringsbijeenkomst altijd later nog plaatsvinden, als alles weer normaal is. Hier heb je dan ruim de tijd voor om het, al dan niet met de uitvaartleidster, te organiseren.
Bij een begrafenis zouden vrienden op veilige afstand als verrassing milieuvriendelijke ballonnen op kunnen laten als de dierbare in het graf daalt. Zo zijn er nog heel veel creatieve oplossingen om, ook in deze moeilijke tijd, als vrienden en familie nauw betrokken te blijven bij de nabestaanden.
Laten we ons nu vooral aan de regels houden en afstand houden,
zodat wij elkaar straks weer hartstochtelijk kunnen omarmen.