Ons gezin bestaat uit zeven kinderen, gedeeltelijk met vaste verkering, maar standaard er een kind extra bij. Het is altijd puzzelen, wanneer wij samen Kerstmis vieren. Omdat ik Duitse roots heb komen wij het liefst uit op 24 december, Heiligerabend… Kerstavond, dat is immers de dag waarop het ‘Christuskind’ cadeautjes brengt. Wij zitten dan urenlang te tafelen en pakken onderwijl de mooie presentjes uit. Zo ook deze kerst. Tegen vijf uur druppelde iedereen binnen, gestoken in feestkleding en in opgetogen stemming. Het is traditie dat we allemaal naar vermogen meehelpen met de bereiding van de feestdis en de aankleding van tafel en kamer. Net toen de meiden met koken wilden beginnen, terwijl de heren zich bezig hielden met de drankjes en de tafelversieringen, ging de telefoon.
Omi was overleden.
De dag voor kerst had ik al een voorgesprek met deze familie gehad over het naderende einde van moeder en oma. En nu was het dus zover. Omi, zoals zij liefdevol werd genoemd, was overleden. Of ik kon komen.
Ja… het was wel even omschakelen, maar ik wist ook dat het hier thuis gewoon doorging. Er waren genoeg mensen met horeca-ervaring in het gezin die ook met eten konden toveren. Dus verkleedde ik mij en reed naar de familie. In de auto valt dan alles van me af en ik bereid mij voor op de familie, die vanmiddag hun dierbare verloren had. Dat was nu het enige dat telde.
Samen met de dochter en twee kleindochters verzorgden wij Omi en we bespraken de laatste voorbereidingen voor het afscheid. Omi had al bedacht, dat er geen afscheidsviering voor haar moest komen. Zij vond dit niet nodig, dat “geteut” hoefde van haar niet.
“ Breng me maar gewoon naar het crematorium en neem daar afscheid” had zij gezegd.
Voor de kaart hadden de meiden echter iets heel moois bedacht. Op de voorkant stond een weergave van haar portret, dat haar gewezen schoonzoon een jaar eerder van haar had getekend Boven de tekening stond de tekst Adietjes – Amsterdamse verbastering van Adieu. Want dat zei Omi altijd als ze na een bezoekje weer weggingen. Dus was niets meer toepasselijk dan ‘Adietjes’ op haar afscheidskaartje. Omdat het een kleine oplage betrof en er geen verzekering of spaargeld beschikbaar was, besloten wij om de kaart met eigen middelen te gaan maken. Met de computerkennis van de kleindochters lukte dat best en zo kon geld worden uitgespaard.
Toen de afspraak met het crematorium was gemaakt en de tekst van de kaart was besproken verliet ik moe en voldaan de familie. Zij verontschuldigden zich nog herhaaldelijk, voor het onderbreken van mijn kerstdiner, maar uit het diepst van mijn hart kon ik hen verzekeren, dat ik mij geen mooiere kerst kon voorstellen, dan in de geest van Kerstmis hier hun Omi te mogen verzorgen en hen in dit moeilijke uur bij te staan.
Even later kwam ik weer thuis. De kinderen hadden de lekkerste dingen bewaard en ze zaten allemaal genietend naast mij terwijl ik smullend van de lekkernijen mijn kerstcadeaus uitpakte.
De volgende dag bracht Radboud, de enige kistenmaker die nog helemaal met de hand werkt, de grafkist Petronella. Hij raakte in gesprek met de familie en vertelde onder ander dat hij het mooiste beroep van de wereld had. Nee, onderbrak ik hem, dat heb ik hier gisteren al verteld, ìk heb het mooiste beroep. De familie schoot in de lach, “Wat mooi dan toch,” zeiden zij, “dat wij met Kerstmis twee zo gepassioneerde mensen in ons huis hebben als jullie”.
Twee dagen later reed ik met de familie in mijn auto achter Omi in de rouwauto aan. Het begon te sneeuwen. Een sentimenteel gevoel overmeesterde ons, dit was heel symbolisch om zo te beleven. Omi overleed in de winter van haar leven, helemaal zoals het altijd zou moeten zijn.
De familie had ervoor gekozen om mee te gaan naar de ovenruimte. Toen zij het laatste huisje van Omi mee hielpen duwen in de oven, verschoot zelfs de ovenmeester even. Normaal zie je bij het invoeren geen vlammen, maar hier vleugelden rechts en links twee vlammen over de kist… ”Ze wordt écht omarmd door de warmte”, merkte de dochter van Omi stralend op.
Het was goed zo en wij liepen stil door het winterse landschap.
Thuis aangekomen werden wij begroet door vrienden en familie. De taarten naar een recept van Omi, broodjes en drankjes stonden gereed en bij de foto´s die de kleindochters op het herinneringsscherm hadden opgehangen kwamen alle herinneringen naar boven.
Zo werd op deze dag het leven gevierd van Omi, …. niet haar afscheid.