En daar sta je dan op de parkeerplaats van het crematorium met je moeder in een papieren tas. Of preciezer verwoord: met de as van je moeder in een as-koker in een keurig turquoise tasje van de Dela. Ik moest wel even slikken, een maand na haar dood nu in handen te hebben met wat er op fysiek niveau van haar over is. Een beetje van de as hadden ze apart gehouden zodat we die zelf in as-sieraden konden doen. Dat vinden we een fijn idee om haar op die manier een beetje nabij te houden. De as-koker heeft een plek op de logeerkamer totdat wij eraan toe zijn haar aan de natuur en de zee te geven. Dat is een troostrijke gedachte waar ik op een bepaalde manier ook naar uit kan kijken. Wandelen door de duinen en het strand, de plekken van vroeger opzoeken en overal een beetje van haar achterlaten.
Rouw na verlies komt en gaat. Het is er niet continu en als het er is, toont het zich op velerlei manieren. Soms is het lieflijk en zacht en warm je je aan mooie herinneringen. Als je bijvoorbeeld met naasten herinneringen ophaalt en de overledene hierdoor weer in het midden lijkt. Je voelt de verbinding met elkaar en de gestorvene en dat kan een prettige ervaring zijn. Of je wordt ‘s ochtends wakker en voelt de ander nabij door een droom die je had. Zo’n nachtelijk beeld kun je de gehele dag met je meedragen.
Je bent misschien gevoeliger waardoor je eerder geëmotioneerd raakt en sneller van slag bent.
Rouw kan echter ook heel rauw en pijnlijk zijn. Wanneer het besef van de dood in volle sterkte binnenkomt en de pijn van het gemis als een mokerslag inslaat. Dat rauwe overkomt je, misschien een enkele keer per week, misschien dagelijks vele keren. Soms verwacht omdat je de muziek van de uitvaart terugluistert, het huis moet leegruimen, de kist laat dalen in het graf of bij de invoer van de crematie bent. Soms onverwacht, als iemand je vraagt hoe het gaat, wanneer je op de plek komt waar je was toen je het overlijden vernam, een tekst die je leest of door welke associatie ook. De aanleiding is voor ieder anders en in grote mate onvoorspelbaar.